تاریخنام بهشهر پیش از دوره صفوی، تمیشه، نامیه، پنجهزاره، آسیابسر بوده‌است. چون مادر شاه عباس، بهشهری بوده، وی با مسافرت به بهشهر، این شهر را پایتخت تابستانی خود ساخته و نام آن را به اشرف‌البلاد، یعنی بهترین و شریف‌ترین شهرها، تغییر داده‌است. او، کاخ‌ها و عمارت‌هایی را در بهشهر بنا نهاد. رکن الاسفار، از درباریان دوره ناصری، در سفرنامه خود وجه تسمیه دیگری را برای اشرف ذکر می‌کند. او معتقد است زمانی که شاه عباس این شهر را به صورت مدرن و امروزی بنا نهاد، پاره‌ای از درباریان گفتند «هذا اشرف من فرح آباد» و همین کلمه به مذاق شاه خوش آمد.بطور کلی ناحیه جنوبی دریای مازندران از گذشته بسیار دور از اهمیت سیاسی، تاریخی و نظامی فوق‌العاده‌ای برخوردار بوده‌است. بررسی وکاوشهائی که در سواحل دریای خزر در مکانهائی مانند سابقه غارهای هوتو و کمربند(در نزدیکی بهشهر) انجام گرفته‌است، قدمت این ناحیه را به دوره غارنشینی و تقریباً\" ۱۰۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح به ثبت رسانده‌است. تحقیقات دیگر موید آن است که در ادوار باستانی این منطقه یکی از حوزه‌های مهم تمدن قبل و بعداز تاریخ ایران بوده‌است.تحقیقات بعمل آمده از متون تاریخی نشان می‌دهد که در اواسط قرن سوم هجری قمری دین اسلام در شکل علویان در این ناحیه نفوذ یافته‌است. شهرستان بهشهر در ابتداء بعنوان یکی از روستاهای حائز اهمیت با نامهای نامیه، کبود جامه، تمیشه، قره طغان پنج هزاره، واشرف معروف بوده‌است. در دوره صفویان، شکوفائی و رونق این ناحیه بیشتر گردید. علاقه شاهان صفوی به این منطقه باعث شد این شهر بعنوان پایتخت دوم صفویان انتخاب گردد.پس از احداث شهر، شاه عباس چندین هزار گرجی را به شهر اشرف کوچاند. شاه عباس هرگاه به مازندران می‌آمد اشرف را به دیگر نقاط آن ترجیح می‌داد. احتمالاً نخستین گروه نمایندگان سیاسی انگلستان در اشرف البلاد به حضور شاه عباس رسیدند. اشرف البلاد در اثر جنگهای داخلی حملات ترکمن‌ها، افغان‌ها و حملات سپاهیان زند صدمات فراوان دید و به طور پی در پی تخریب شد. نادر شاه هنگامی که اعزام جنگ با لزگی‌ها بود مدتی را در این شهر سپری کرد. محمد حسن خان قاجار علاقه زیادی نسبت به آن داشت و غالباً در این شهر اقامت می‌کرد، سکنه این شهر از اقوام گوناگون تشکیل شده بود، از جمله مهاجران گرجی که شاه عباس آن‌ها را از قفقاز کوچانده بود، همچنین گروهی از خانواده‌های طالشی لنکران که از سواحل دریای خزر آمده بودند و جمعی هم از ثات‌ها که یکی از قبایل ایرانی بود.اقتصادانار شیرین، ترش، نارنگی، زیتون، پرتقال، برنج، دانه‌های روغنی آفتابگردان، کلزای بهشهر معروف بوده بهشهر از مراکز تولید تخمه، روغن نباتی و صابون در ایران است و کارخانه چیت سازی آن نیز قدمت زیادی داشت که متاسفانه در سال ۱۳۸۲ ورشکست شد و به مرور زمان تخریب گردید.^[۲] منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی بندر امیرآباد نیز از مناطق اقتصادی روبه‌رشد در نزدیکی بهشهر است. همچنین وجود کارخانه بهپاک بهشهر که یکی از بزرگترین تولید کننده روغن نباتی و سویا در خاورمیانه است به این شهر زیبا وجهه خاصی داده است. قابل توجه است که این کارخانه محصولاتی مانند روغن نباتی لادن-بهار و سویای سبحان را تولید می‌کند. قابل ذکر است که بندر امیرآباد بهشهر در آینده‌ای نه چندان دور از بزرگترین بنادر شمال کشور خواهد شد و هم اکنون نیز تنها بندر شمال کشور است که خط راه آهن به آن متصل است.صنعت و معدنصنایع

منطقه ویزه اقتقادی امیرآباد بهشهر

بنادر و دریانوردی و منطقه ویژه اقتصادی امیراباد بهشهر در شرق استان مازندران و فاصله ۵۱ کیلومتری مرکز استان با مختصات جغرافیایی۲۲/۵۳ شرقی و ۴۱/۳۶ شمالی قرار دارد، عملیات ساختمانی این بندر از سال ۱۳۷۵ آغاز گردید و در سال ۱۳۷۶ با توجه به موقعیت ممتاز و استعدادهای بالقوه از سوی شورای عالی مناطق ازاد بعنوان منطقه ویژه معرفی گردید، ظرفیتهای عملیاتی این بندر در فاز اول ۵/۶ میلیون تن بوده و برای فاز نهایی با ظرفیت ۱۸ میلیون تن طراحی شده است.

کریدور شمال - جنوب

معادن

1. چمازی رستم کلاً (سنگ آهک)


2. رستم کلای شرقی (سنگ آهک)


3. کوهستان ۳(آپاتیت)


شهرک‌های صنعتی



1. شهرک صنعتی بهشهر


2. ناحیه صنعتی سفیدچاه


مشاهیر


3. رفیع یانسری - والی استرآباد در زمان قاجار


4. محمد علی ییلاقی اشرفی - رییس سابق دو دوره شورای شهر بهشهر


5. احمد توکلی - اقتصاددان و نمایندهٔ مجلسِ شورای اسلامی، وزیرِ کارِ سابق و سخن‌گوی کابینهٔ محمدعلی رجائی


6. علی یخکشی - استاد محیط زیست


7. خسرو معصومی - کارگردان و نویسنده


8. منصور خورشیدی - شاعر


9. سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد - نویسنده


10. سید حبیب‌الله برهانی - از علمای فعال منطقه


11. علی عمرانی - بازیگر تئاتر و تلویزیون


12. حسین کیانی - دارنده ۲ مقام قهرمانی تیر و کمان روی اسب جهان


13. بهنام احسان‌پور - قهرمان کشتی جوانان جهان


14. فرزاد عموزاد - دارنده مقام سوم کشتی جوانان آسیا


آثار باستانی

کاخ صفی آباد پیش از بازسازی درسال ۱۳۰۵

کاخ صفی آباد بعد از بازسازی و پیش از تبدیل به منطقه نظامی



15. کاخ صفی آباد که در حال حاضر کاربرد نظامی داشته و بازدید از آن میسر نیست ولی از تمام شهر می‌توان آن را دید.


کاخ صفی آباد در جنوب غرب شهر بهشهر و در بالای ارتفاعات منتهی به دشت قرار دارد. این کاخ در زمان شاه صفی نوه شاه عباس توسعه پیدا کرده و عمارت با شکوه صفی آباد مرهون توجه خاص شاه عباس بود. این کاخ در میان باغی زیبا به صورت بنایی مربع شکل که دارای ابعاد ۲۵ * ۲۵ متر بوده و در دو طبقه ساخته شد. ورودی کاخ در سمت شمالی قرار داشته که با عبور از پنج پله امکان دسترسی به داخل طبقه اول کاخ وجود دارد. طبقه اول دارای اتاقهای متعدد بوده که از طریق راهرو و هشتی امکان دسترسی به داخل آن وجود دارد. طبقه دوم نیز دارای راهرو و اتاق‌های زیبا است.بنا بر روایت مورخان دیوارهای درونی کاخ دارای نقاشیهای گوناگون بوده که متأسفانه امروزه، اثری از آن بر جای نمانده‌است. از مصالح به کار رفته در این کاخ، سنگ، آجر و گچ است که در قرن اخیر بر اثر ویرانیهای پیاپی ساخته شد.این کاخ در زمان حمله افغان‌ها آسیب دیده و در زمان نادر شاه تعمیر و بازسازی شد. این بنا در زمان قاجاریه نیز مورد مرمت قرار گرفت و در قرن اخیر کاملاً احیاء شده‌است.^{[نیازمند منبع]}


16. کاخ چشمه عمارت


17. بنای تاریخی چشمه عمارت بهشهر


18. غارهای هوتو و کمربند و کمیشان


19. دریاچه و سد عباس‌آباد و جزیره بارعام آن


20. باغ‌های تاریخی بهشهر عباس‌آباد


21. آثار تاریخی متفرقه به جا مانده در مجموعه عباس‌آباد (مانند حمام و...)


22. تپه همایون(نمایان تپه)


23. کاخ عباس‌آباد بهشهر


24. خانه شهریاری در بخش یانه‌سر




خانه شهریاری در بخش یانه‌سر شهرستان بهشهر



25. سایت موزه و تپه تاریخی گوهرتپه


26. تالاب و منطقه حفاظت شده زاغمرز


27. شبه جزیره میانکاله (پناهگاه پرندگان مهاجر ازسیبری)


28. آتشکده کوسان


29. آبشار زیبای سنگ نو


باغ چهل ستون اشرف

سنگ نو، واقع در بهشهر
باغشاه یا باغ دیوانخانه به سال ۱۳۵۶ به شماره ۱۳۵۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و هم اکنون نیز شهرداری بهشهر در عمارت آن مستقر و محوطه، به پارک عمومی تغییر کاربری داده است. (باغ چهلستون اشرف) دیوانخانه (واقع در استان مازندران، در زمین شیب‌دار دامنه شمالی کوه برزو) (پیشکوه جهان مورا) از شمال به جنوب ساخته شد. این باغ با ابعاد ۱۷۰متر عرض و ۵۵۰ متر طول، در سال ۱۰۲۱ هـ. ق به دستور شاه عباس طرح ریزی و طی چند سال احداث شده و محل بارعام و تشریفات شاه عباس و پذیرایی مهمانان بوده است. این باغ دارای دو خیادر بخش جنوبی، آب نهر پس از گذشتن از چهار حوضچه، از زیر بنا عبور کرده و روبه روی نمای شمالی، از آبشار کوچکی سرازیر و به استخر مستطیل بزرگ در محور شمالی ـ جنوبی (با ابعاد ۳/۳۶*۴۱۶ متر) مقابل عمارت می‎ریزد. دور تا دور استخر، در زمان شاه عباس اول گودال‎هایی برای قرار دادن شمع وجود داشته است که هنگام تشریفات، آنها را روشن می‎کردند و به همین مناسبت آن را حوض نور می‎نامیدند و به واسطه شیب زمین، آبشارهای کوچک با کف سینه کبکی، در محل ریزش آب از یک سطح به سطح دیگر در محور اصلی وجود دارد. بان اصلی می‎باشد که محور طولی باغ با چشم‌اندازی به سوی شمال و دریا است، و در نقطه تقاطع آنها، استخر بزرگ باغ قرار دارد.در بخش جنوبی، آب نهر پس از گذشتن از چهار حوضچه، از زیر بنا عبور کرده و روبه روی نمای شمالی، از آبشار کوچکی سرازیر و به استخر مستطیل بزرگ در محور شمالی ـ جنوبی (با ابعاد ۳/۳۶*۴۱۶ متر) مقابل عمارت می‎ریزد. دور تا دور استخر، در زمان شاه عباس اول گودال‎هایی برای قرار دادن شمع وجود داشته است که هنگام تشریفات، آنها را روشن می‎کردند و به همین مناسبت آن را حوض نور می‎نامیدند و به واسطه شیب زمین، آبشارهای کوچک با کف سینه کبکی، در محل ریزش آب از یک سطح به سطح دیگر در محور اصلی وجود دارد.از کاخ صفی آباد و تا باغ چهل ستون اشرف که به عمارت چهل ستون مشهور است، یک راه زیر زمینی احداث شده بود که در مواقع ضروری مورد استفاده عبور و مرور یا سایر جریان‌های دیگر می‌گردید. فاصلهٔ کاخ تا دریا در حدود ۱۶ کیلومتر است و در ایام سلطنت صفویه به ویژه شاه عباس کبیر این راه زیر زمینی جهت امور سوق‌الجیشی و جلوگیری از تهاجمات ازبکان و سایر ملل وحشی که در حول و حوش دریای خزر زندگی می‌کردند، استفاده می‌شد. در موازات کاخ صفی آباد چشمهٔ آبی موجود است که به چشمه «پلنگ خیل» شهرت دارد. این آب در ایام فرمانروایی صفویه با شکل روباز و قیمتی و نیز با تنپوشه‌های سفالی جریان داشت و در وسط ساختمان طبقه اول حرفی مرمر به شکل کثیر اطلاع احداث بود و در تمام طبقات ساختمان از دیواره و غیره به وسیلهٔ تنپوشه‌های سفالی آب جریان داشت تا تهویهٔ هوا برای ایام تابستان یا احتیاجات دیگر شود.این کاخ تا سطح دریای خزر حدود ۶۵۰ متر ارتفاع دارد که چراغ‌های بندرترکمن و بندرگز ازآن نمایان است و تا ۳۰ کیلومتر چشم انداز دارد. این کاخ در حدود ۷۰ سال پیش طعمهٔ حریق شده و به کلی آثار و شکوه باستانی خود را از دست داد.دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی]


30. دانشگاه علم و فناوری مازندران


31. دانشگاه پیام نور بهشهر


32. دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر


33. دانشکده فنی امام خمینی


34. دانشگاه غیر انتفاعی تمیشان


35. دانشگاه علمی - کاربردی بهشهر


کتابخانه‌های عمومی شهرستان بهشهر ۱- کتابخانه عمومی شهید هاشمی نژاد (شماره ۱ بهشهر) ۲- کتابخانه عمومی شیخ فضل الله تفضلی (شماره ۲ بهشهر) ۳- کتابخانه آیت الله ایازی (رستمکلا)۴- کتابخانه عمومی شیهد محمدیان (خلیل شهر) ۵- کتابخانه عمومی روستای آیت الله اسدالله فاضلی (یانه سر) و ۴ باب کتابخانه مشارکتی ۱- کتابخانه شهدا روستای گرجی محله ۲- کتابخانه هیئت رزمندگان بهشهر ۳- کتابخانه امام محمدباقر (ع) زندان خلیل شهر ۴- کتابخانه امام جعفر صادق (ع) خلیل شهر